De huizenprijzen dalen in de tweede helft van 2022 snel. Betekent dit dat we in Nederland afstevenen op een nieuwe crisis op de huizenmarkt zoals in de periode 2009-2013? Deskundigen denken dat het zover niet zal komen. De situatie op de woningmarkt is op een aantal punten anders dan toen. Tijdens de vorige crisis daalden de huizenprijzen met gemiddeld 25%. Hierdoor kwam een miljoen woningen ‘onder water’ te staan.
Situatie woningmarkt ‘minder dramatisch’
De kans op een crisis a la 2009 is niet heel groot. Een onzekere factor is wel dat er momenteel een oorlog woedt in Europa. Een belangrijk verschil is dat de regels voor het afsluiten van een hypotheek veel strenger zijn. Twintig jaar geleden konden huizenkopers zonder problemen 110 tot wel 130% van de koopprijs van een huis lenen. Nu ligt de grens bij 100%. Ook mag een lening nooit in zijn geheel aflossingsvrij zijn. Aflossen is verplicht. Het doel moet zijn dat de woning na 30 jaar in zijn geheel is afbetaald. Dankzij deze maatregelen is de kans kleiner dat bij de verkoop van een woning een restschuld overblijft.
Woningtekort
Een ander verschil met de situatie in 2009 is dat er nu een groot woningtekort is. Dit maakt de crisis op de woningmarkt minder ingrijpend. De prijzen zullen veel minder hard dalen omdat er een grote vraag naar koophuizen is en blijft. De kans dat een huis onder water komt na verkoop is een stuk kleiner door de forse prijsstijgingen van de afgelopen jaren. Uit berekeningen van de NVM blijkt dat een koophuis alleen al tussen 2020 en 2022 gemiddeld 27% in waarde is gestegen.
Starters hebben het moeilijk
Starters op de woningmarkt hebben het nog steeds moeilijk op de huizenmarkt. Zij profiteren natuurlijk ook van een mogelijke crisis op de woningmarkt. Zij hebben echter geen ‘wisselgeld’ in de vorm van een huis dat kan worden verkocht. Omdat de hypotheekrente fors is gestegen kan deze groep veel minder geld lenen.
DNB waarschuwt banken
De Nederlandsche Bank (DNB) heeft de banken wel gewaarschuwd voor de recente ontwikkelingen op de huizenmarkt. Het risico dat huizenkopers met een restschuld blijven zitten is veel kleiner. Toch krijgen banken het advies om vanaf 2024 een buffer aan te leggen voor hypotheekschulden die niet kunnen worden terugbetaald. Klaas Knot, directeur van DNB, wijst er wel op dat er risico’s zijn als de huizenprijzen fors dalen. Die zijn het gevolg van het leenbeleid in Nederland. Knot pleit dan ook voor verdere versobering van de leenvoorwaarden en de hypotheekrenteaftrek.
Bron: Het Financiele Dagblad 23 oktober 2022